DANIA

DANIA

vulgo Dennemark, Septentrionalis Oceani peninsula, nomen habet a Dano quodam, filio Humblei Selandiae, Falstriae, Lalandiae, et Monae dynasta, potente athleta ac pugilum maximo: qui Rex creatus est a Gothis, propter confusam plebis democratiam Regulorumqueve de summa rerum inter se concertantium oligarchiam. Is felici fortunae aurâ ad potestatem regiam evectus, des suo ipsius nomine regno nomen in perpetua haesurum memoria dedit, et ut imperium suâ virtute constabilitum, et in formam solido fundamento redactum posteris cum nomine relinqueret, Danos, non Gethos, Daniamqueve non Gothiam, per omnem insequentem aetatem, in sui nominis sempiternam memoriam dici praecepit. Non desunt, qui Daniam quasi prolificam parentem, plurimorum bonorum datricem appellari autumant. Nonnullis subtilior notatio vocabuli Marchiae arridet, qua maris archia, quae sane etymologia, idem sonans, quasi maris principatum dicas, cum re non pugnat. Danomarchiae quoque etymon ad Danicae Linguae proprietatem accommodatum tolerabile est, et non male quadrat. Compositum enim revera videtur a Dan et March, idem patrio sermone significans, quasi Danregis ager, vel campus. Aliquieos ab aquis dictos volunt, quia Aha apud illos fluvium significat, et ipsi se Daneman quasi viros aquaticos et fluviales vocant. Porro Daniae regnum nulla pene sui parte continenti iunctum, sed in credberrimas insulas disiunctissimas dispertitum, hinc Oceano ad Occas. circumfusum, hincqueve ad Ort. mari Balthico interclusum est; unde haec regio a veteribus Scandinavia fuit appellata, quod iter in ea ultro citroqueve facturi naves frequenter conscendant. Plurimis in locis pascuis abundans, et frugum ferax est. Eius limites vide in Dani. Contra hos Hamburgum muniit Carolus Mag. A. C. 809. Crantz. l. 2. Anglia fere tota, victo pulsoqueve Aluredo, potiti sunt, A. C. 876. mox ab eodem insidiis structis, superati. Polyd l. 5. Huius fil. Eduardus postea Danorum instinctu et armis a fratre Adelvaldo oppugnatus, fratrem prostravit, totumqueve regnum, Northumbriâ exceptâ, quam Dani tenebant, recuperavit. A. C. 910. Idem ibid. Cuius quoque successor Adelstanus eosdem Scotis iunctos vicit, Northumbriâ ademptâ, A. C. 924. Idem l. 6. Sub tributum ab Henrico Aucupe, duce tum Vormio sunt subacti, A. C. 932. ut et ab Ottone Mag. sub Haraldo Principe, A. C. 949. Similiter Otto II, Danum terruit, A. C. 976. et cum ipso Vismariae transegit, de pace et de finibus ac iure obligationis ad Imperium. Sveno post haec, ex exule Rex, misere Angliam iterium

vastavit, A. C. 989. post quem Canutus trium regnorum Dominus, filiis Svenoni Norvegiam, Canuto Daniam, Haraldo Angliam reliquit, A. C. 1035. quorum medius, post Orchades et Islandiam devictas, vastatamqueve Angliam, inde eiectus, ac a rusticis Danis ob gravitatem tributorum rebellibus, occisus est, A. C. 1070. Ericus VIII. quoqueve Daniae, Sueciae et Norvegiae Rex proclamatus est, A. C. 1396. etc. Sub hisce, e quibus Petro Duci axioma regium concessisse dicitur Fridericus I. Imp. eorumqueve sucessoribus electivum cum Regnum esset, post Hafniam, hoc saeculo, integro biennio, contra Suecorum acerrimos insultus, Hollandorum ope, fortissime a Friderico III. defensam, hereditarium haud pridem factum est. Ortus est Rex hic, ex Comitum Oldenburgensium familia quorum primus Christiernus I. post Christophorum III. Palatinum, electus est, A. C. 1448. Huius filio Iun. Friderico, qui postmodum Rex fuit, Holsatiâ apennagii loco concessâ. Mercat. Atlas mundi. Golnits. Geogr. l. 2. c. 10. Ionas Koldin. Hist. Daniae. Familiae historia paulo altius repetita haec est. Prima origo ex Witikindi Saxonis posteris deducitur, e quibus Ulricus, Comes Oldenburgicus, pater fuit Ottonis, cui a

spectro mirabile cornu, quod adhuc asservatur, oblatum narrant. Inter huius posteros Christianus, rami Dano-Holsatici, fraterqueve huius Gerhardus Oldenburgici, qui in Antonio Gunthero haud pridem desiit, auctores fuêre. Christianus, Rex Daniae et Norvegiae coronatus, vide supra: etiam a Suecis receptus est, A. C. 1457. cui Slesvicensis quoque Duc. cum Holsatia accessit, A. C. 1459. Obiit A. C. 1482. pater Margaretae, quae Iacobo III. Scotiae Regi nupta, Orcades dotis loco marito attulit; Iohannis cuius posteritas in Christierno II. fil. crudelitate et calamitate celebri, exstincta est, A. C. 1559. et Friderici: qui, a Iutis, deposito Christierno, Rex electus, libertatis Danicae, inprimis apud nobilitatem, auctor: per filios Christianum III. lineam Regiam Holsaticam, et Adolphum, Gottorpinam propagavit. Quorum ille, post non exiguam difficultatem, Rex dictus: Hafniam, quae sola adhuc renitebatur, fame domuit, A. C. 1536. Megapolitano, Oldemburgico, Lubecensibus, qui pro Christierno captivo satagebant, in ordinem coactis: a Bugenhagio dein coronatus, A. C. 1537. Euangelium in regno publicavit: nomine quoque foederi Smalcaldico dato, A. C. 1545. Mortuus A. C. 1558. pietatis laude insignis, Thuan. l. 22. reliquit filios tres, Fridericum II. Mag. qui Livoniae Rex a Mosco creatus, Obiit ἄπαις, A. C. 1583. et Iohannem, E' quibus hic Sonderburgicae, Nordburgicae, Glucspurgiae et Arnspeckiae familiarum sator est. Fridericus vero, rebus contra Suecos variâ Fortunâ gestis, celebris Tychon. Braheum fovit, Formulae Concordiae non subscripsit, Obiit A. C. 1588. Princeps magni animi et sinceri iudicii, insignis inpprimis literatorum Fautor. Eius fil. Christianus IV. cum Carolo Sueciae Rege et Gustavo Adolpho, huius fil. Caesare item et Hollandis rem habuit. Mortuus A. C. 1648. Cuius fil. Fridericus III. bello difficili cum Suecis implicitus, obsidionem biennalem fortiter feliciterqueve sustinuit. Mortuus haud pridem. Ei successit fil. Christianus V. qui ex coniuge Hasso Cassellana egregiae sobolis parens, contra Suecos rem gessit nupero bello. Phil. Iac. Spener. Syll. Geneal. Hodierno vero, inter Confoederatos et Galliae Regem, quiescit. Ad fidem Christi, A. C. 826. ope Anscarii conversa Dania. Haraldo cum Proceribus Moguntiae baptizato, mox ad vomitum rediit, et Diis suis 99. homines, 99. equos, 99. canes, 99. gallos, pro more, sacrificare perrexit. Saxo Gramm. l. 9. Tandem A. C. 950. ab Ottone Mag. armis adacta, et a Papa Monacho, ferrum candens sine damno diu gestante, miraculose convicta, serio Christo nomen dedit. Crantz. l. 3. c. 25. Lotharius dein Imp. operâ Canuti Wandalorum Regis, hîc Episcopos instituit, A. C. 1133. Sed quod Sacerdotes uxoratos esse voluêrunt, excommunicati a Papa Dani, A. C. 1196. Sub Friderico I. tandem, de quo supra, Christierni I. fil. Lutheri doctrinam amplexa, illam etiamnum tenet. Fridericus II. tamen, sub poena exilii, formulae Concordiae subscriptione suis interdixit, praet. sec. Coeterum Daniae nomine Viro Erudito veniunt Chersonesi Cimbricae pars maxima, et Insulae ad ingressum maris Balthici sitae, ut habet Auctor Anonym. Hist. Orbis Terr. Geogr. et Civ. Continet autem Cimbrica Chersonesus Iutiam Septrentr. et Merid. Ditmarsiae partem, cum parte Stormariae, in qua Glucstadium, Crempa, ad ipsum Hamburgum usque, cui adsitum, oppidul. Altena Regi Daniae subest. Ex Insulis maris Balthici Danici iuris sunt Selandia, Fionia, Falstria, Lalandia, Langelandia, Aar, Tassinga, quae ad Fioniam referuntur. Alsena vero eidem adsita Holsatiae Ducum est. Nobilitat Daniam non minus ac Norvegiam, quae illius imperium agnoscit, celebris variorum generum piscatura, in qua et superiorum saeculorum Reges sibi plausêrunt. Hinc Christianus I. cum A. C. 1474. Romam proficisceretur, Pontificem et Proceres Ecclesiae Harengis, Asellis et Hermelinis pellibus, tamquam

donis Regno suo propriis, donasse legitur, apud Hamelmann. Chron. Oldenb. part. 3. p. 208. Fuit olim Daniae regnum amplissimum. Gotricus enim Rex 51, Gormonis Regis filius, cum Carolo Mag. bellum gessit victriciaque ad Rhenum usque, subiugatis Frisiis, arma circumtulit. Factae dein in plerasque politioris Europae partes excursiones Normannicarum nomine celebres, sub Ducibus, gentem ubique formidabilem reddidêrunt. Et Hastingus quidam in Italiam usque penetrans Lunam Liguriae civ. diripuit: Alii Duce Sigfrido A. C. 887. Lutetiam Paris. obsedêrunt, totâ Carolo Calvo Neustriâ extortâ. Angliae Regem, eiecto Ethelredo, se pronuntiari curavit A. C. 1113. Sveno Rege cuius successor Canutus fil. Magni emeruit nomen, sed praepollentium REgnorum, (praeter Angliam Daniamqueve, Norvegiae, et magnae partis Sueciae, dein Slaviae et Sembiae, quae in tractibus Vandalicis fuisse videntur) Dominus. Ad similem magnitudinem sequentibus remporibus aspiravit sub Margarita Arctoa Semiramide, quae Alberto Megapolitano Sueciae Rege victo Daniam, Norvegiam ac Sueciam in unum redegit Regnum; donec Christiani II. tyrannide alienati Sueci, unione sublatâ, Reges

sibi peculiares constituêrunt. Status Regni quatuor sunt, Nobiles; Ecclesiastici, Civici et Rustici: habetqueve id peculiare, quod dignitates Ducum, Comitum, Baronum, fere nullas hactenus admiserit, solo Nobilitatis titulo contenta; Ranzoviis exceptis, qui a Ferdinando III. Imp. Comitum titulo ornati sunt. Multum autem Nobilium decrevit potentia, a quo Regnum A. C. 1660. Hereditarium factum est. Sancitum enim tum inter alia, ut Codanoniae, Falstriae, Lalae et Moenae rustici, quos Nobi es hactentis mancipiorum habuerant loco, liberatem acciperent: Nobilium vero nemo, nisi de Rep. optime meritus atque Baronis liberi titulo a Rege cohonestatus, vitae ac mortis potestatem in aliquem haberet, vide Thulden. ad A. C. 1660. p. 391. et seqq. In Regum titulo hoc memorabile est, quod Daniae, Norvegiae, Vandalorum, Gothorum Reges scribantur. Ubi notandum I. et Duces Holsatiae se a Norvegia denominare, sed singulari Heredum nomine. II. Vandalorum et Gothorum titulum etiam Sueciae Reges admittere, sed inverso ordine, ut non Vandalorum et Gothorum, sed Gothorum et Vandalorum Reges se scribant: quemadmodum idem Rex, ratione Pomeraniae, et Elector Brandeburgicus, Vandalorum Duces, Duces Megapolitani vero eorundem Principes appellantur. Insignium, quae numerosis imaginibus abundant, hanc explicationem reddit Schwaningius: Denotari Leone 9. corda transiliente Cimbriam Septrentr. et Gothiam; Agno Amalonico Albo Gothlandiam; tribus Leonibus, quibus singulis tria corda adiecta, Daniam; Dracone fulvo et aureo in solo rubro, Regionem Vandalorum; Leone cum Bipenni Norvegiam; Pisce Coronato Islandiam: Coronis Tribus, unionem 3. Regnorum Daniae, Sueciae ac Norvegiae; Geminis Trabibus Oldenburgum: Cruce Albâ Delmenhorstum: Leonibus Binis caeruleis in solo luteo Cimbriam Mer. et Ducatum Slesvicensem: Urticâ Albâ in solo rubro Holsatiam; Cycno Candido in rubro solo, cuius collum Aureâ insignitur Coronâ, Stormariam: Equite tandem Cataphracto, albo insidenti equo, in Solo rubro, Dithmarsiam. De Scriptoribus rerum Danicarum, ut et aliis huc pertinentibus, vide Auctorem praedictum Hist. Orbis Terr. VIII. REGNI DANIAE DYNASTIAE, EX SWANINGIO ET PONTANO. I. Danorum seu Selandorum, a Dano primo Regni Conditore, ad Hotterum Sueco0-Danum, fuit Annorum 513. Regum 13. quorum ultimis Rolvo ex posteris Dani fuit. II. Sueco Danorum, ab Hottero praefato, ad Unguinum Gothlandum Regem tricesimum tertium,

Annorum 672. Regum 19. quorum ultimus fuit Haldanus. II. cognom. Biergamus. III. Gothlandorum, ab Unguino ad Brochardum, Annorum 55. Regum 4. quorum ultimus Sivaldus II. IV. Scanorum, a Burchardo Illustri Scaniae viro, ad Olaum Vegetum, Annorum fuit 126. Regum 4. quorum ultimus Ringo seu Haquinus dictus est. V. Norvegorum prior, ab Olao Vegeto ad Sivardum Ring. Regem Annorum 485. Regum 12. VI. Norvegorum posterior a Sivardo II. ad Svenonem Esthritium, Regum octogessimum, Annorum 237. Regum 17. VII. Anglo-Danorum seu Sucnonidarum, a Svenone praefato, ad Christianum I. Oldenburgicum: quorum primus Sveno, ultimus Christophorus Bavarus fuit, quo cum exstincta est vetustissima Aboriginum Daniae Regum prosapia, A.C. 1448. Regni Daniae conditi 2488. VIII. Oldenburgica tandem, a Christiano I. Comite Oldenburgico fundata, A. C. 1448. cuius posteri fuêrunt Ioh. Christianus II. tyrannide contra Suecos inprimis exercitâ, famosus et proin a Danis pariter Suecisqueve Regno eiectus: Fridericus I. Christiani I. fil. secundo-genitus, sub quo Pontificia Religio exulare coepit: Christianus III. Bibliis in Danicam linguam translatis inprimis clarus, Fridericus II. Dithmarsiae Domitor: Christianus IV. Fridericus III. sub quo Regnum hereditarium factum est et Christianus V. hodie regnans.